Witwassen van geld vereist een hardere aanpak
Witwassen van geld is een strafbaar feit volgens het strafrecht van veel landen. De strijd tegen het witwassen van geld wordt beschouwd als een belangrijk element in de strijd tegen de georganiseerde misdaad. Als je er rekening mee houdt dat er in 2011 bijna 13 miljard (!) euro met witwassen in Nederland was gemoeid, dan is de roep om een strengere aanpak niet zo verwonderlijk.
Wat is witwassen?
Witwassen is het teruggeven van illegaal verdiend geld aan een legitieme financiële en economische omgeving. Dit geld wordt vaak verkregen uit activiteiten zoals drugs- en wapenhandel en belastingontduiking, of wordt gebruikt om dergelijke illegale activiteiten te financieren. Het doel van de strijd tegen het witwassen van geld is illegaal verkregen geld, onder meer:
- wapenhandel;
- drugshandel;
- smokkelen;
- corruptie;
- mensenhandel;
- diefstal;
- afpersing;
- fraude.
Wat wil je bereiken met witwassen?
Het doel van de activiteiten die betrokken zijn bij het witwassen van geld is om de illegale herkomst van geld te verbergen, het te beschermen tegen de invloed van wetshandhavingsinstanties of belastingautoriteiten, en om de crimineel verkregen gelden via onopvallende economische transacties in de normale economische circulatie terug te brengen. Dit geeft de mogelijkheid om, naar het voorbeeld van de maffia, economische middelen te verzamelen die door misdaad zijn verkregen.
Welke maat is het probleem?
Zomaar een bericht uit de Nederlandse pers dat de enorme bedragen illustreert. Op dinsdag 11 februari 2014 is in Capelle aan den IJssel een aanzienlijk geldbedrag in beslag genomen. Hierin was in totaal 2,5 miljoen euro begrepen. Een deel daarvan, 1 miljoen euro, zat in de kofferbak van de Belgische auto. Het geld was net opgehaald bij een lokaal bedrijf. Bij het onderzoek van het betreffende pand zijn naast geldtelmachines ook meerdere vuurwapens aangetroffen. Het geld is mogelijk afkomstig van drugshandel en moest worden witgewassen.
PvdA pleit voor hardere aanpak
Al in 2014 kondigden 2 Kamerleden van de PvdA aan dat ze gingen komen tot een strengere aanpak van witwassen. Weliswaar is er volgens de partij al de nodige aandacht voor fraudebestrijding, maar de bestrijding van witteboordencriminaliteit heeft nog een te lage prioriteit. In dit verband werd erop gewezen dat er in 2011 maar liefst 13 miljard (!) euro gelegaliseerd werd in ons land.
Waakzame houding van banken is wenselijk
In bepaalde omstandigheden kunnen banken zich ook schuldig maken aan het faciliteren van witwassen als ze geld aannemen waarover geen belasting is betaald. Het volgende praktijkvoorbeeld laat zien hoe waakzaam de sector moet zijn. De klant opent een bankrekening. Hij doet zich voor als een makelaar in het Caribisch gebied. Zijn cliënt betaalt zogenaamde commissies van de rekening. Er staat veel geld op de rekening.
Meldpunt witwassen
Op een gegeven moment wil de klant zijn rekening sluiten: hij is in conflict gekomen met zijn klant. De bank vertrouwt het bedrijf niet. De als opdrachtgever vermelde vastgoedvennootschap is niet terug te vinden in de handelsregisters van de betreffende West-Europese landen. De bank informeert het witwasmeldpunt. Het maakt duidelijk dat een aantal van de betrokken personen al betrokken is geweest bij vastgoedfraude. Vervolgens wordt justitie ingeschakeld en wordt een onderzoek ingesteld naar vermoedens van witwassen.
Hogere straffen
De PvdA vindt dat frauduleuze bedrijven en andere overtreders zwaarder gestraft moeten worden. In dit verband wordt de aandacht gevestigd op de VS, waar de boetes veel hoger zijn. In ons land kunnen frauduleuze bedrijven slechts een boete van maximaal 780.000 euro opgelegd krijgen, wat niet bepaald een bedrag is waar de “grote jongens” wakker van liggen. Hoge winsten en relatief lage boetes maken fraude tot een zeer aantrekkelijke vorm van criminaliteit.
Een meer gedegen aanpak moet volgens de PvdA ook gericht zijn op:
- meer kans om te worden betrapt op faillissementsfraude;
- uitbreiding opsporingscapaciteit (meer financiële rechercheurs);
- afschaffing van het biljet van 500 euro;
- bitcoin financiële controle.
Witwassen van geld met behulp van derivaten
Fiscale opsporingsdiensten hebben aanwijzingen dat vele miljarden voor de belastingdienst worden verborgen en in zogenaamde trustfondsen in het Caribisch gebied worden geplaatst. Het is moeilijk te bewijzen dat de assisterende banken op deze manier verboden transacties hebben laten uitvoeren. Aangezien een rekening bij een Zwitserse bank geen bewijs is van zwart geld, is een trust per definitie iets illegaals.
Witwassers ontwikkelen voortdurend nieuwe methoden om opsporing te bemoeilijken en eventuele sporen uit te wissen. Een populaire methode is het witwassen van geld met behulp van derivaten, afgeleide financiële producten die vaak worden gebruikt om financiële paden te verbergen. De complexiteit van deze derivaten wordt gebruikt omdat ze het traceren van “geldsporen” enorm bemoeilijken.
Lees verder
€