Wat is inflatie en wat zijn de gevolgen?
We horen vaak over inflatie in het nieuws. Maar wat is inflatie precies? En hoe wordt het berekend? En wat zijn de gevolgen van inflatie voor ons? En wat is de relatie tussen inflatie en koopkracht? Wat betekent inflatie voor uw spaargeld?
Wat is inflatie?
Inflatie betekent dat het prijsniveau van onze producten stijgt. Inflatie is dus synoniem met een waardedaling van een valuta, want als de prijzen stijgen, kunnen we met hetzelfde geld minder kopen, waardoor ons geld minder waard is. Inflatie kan het gevolg zijn van toegenomen welvaart. Grondstofprijzen worden bepaald door de verhouding tussen vraag en aanbod. Als de welvaart toeneemt en mensen meer te besteden hebben, zullen ze ook meer geld uitgeven. Hierdoor ontstaat er meer vraag naar producten, waardoor fabrikanten er meer voor kunnen vragen. Inflatie kan ook worden veroorzaakt door een afname van het aanbod van producten. Als er in het jaar een zeer slechte oogst was, is het productaanbod laag, terwijl de vraag niet daalt. Daarom zal de prijs van deze producten stijgen. Het zal ook de inflatie doen toenemen.
Prijzen kunnen ook dalen in plaats van stijgen. Dit wordt deflatie genoemd.
Hoe wordt inflatie berekend?
Als de inflatie 2% is, betekent dit dat het prijspeil met gemiddeld 2% is gestegen. Maar dit betekent niet dat alle prijzen met 2% zijn gestegen. De prijs van groenten en fruit is weliswaar gestegen, maar de prijs van zuivelproducten is gedaald. Daartussen moet een evenwicht worden gevonden.
Over het algemeen wordt een ‘mand’ met producten gebruikt, zoals economen ze noemen. Dit mandje kan bijvoorbeeld producten bevatten die de gemiddelde persoon in een week eet. Inflatie is het procentuele verschil in prijzen tussen twee specifieke tijden. Het verschil tussen de prijs van dit mandje op 1 januari van het eerste jaar en op 1 januari van het volgende jaar is inflatie.
Maar inflatie gaat niet alleen over voedsel. De nationale inflatie wordt eigenlijk berekend uit alles wat in het land wordt verhandeld. Het omvat bijvoorbeeld ook vervoer, medicijnen en diensten. Hoe meer een product wordt verhandeld, hoe groter het belang ervan in de inflatieberekening.
Inflatie wordt meestal berekend over een periode van een jaar. Daarom is de mei-inflatie niet alleen een prijsstijging in mei ten opzichte van april, maar een prijsstijging in mei ten opzichte van de prijs in mei van het voorgaande jaar.
Wat zijn de effecten van inflatie?
Het gevolg van inflatie is dat je met hetzelfde geld minder kunt kopen. In Nederland stijgen de lonen en uitkeringen over het algemeen mee met de inflatie. Hierdoor blijft de koopkracht gelijk, met andere woorden, u kunt nog steeds evenveel kopen met uw inkomen. Als u geld op een spaarrekening heeft staan, is de waardestijging afhankelijk van zowel inflatie als rente. Als de rente lager is dan de inflatie, dan kun je met je spaargeld minder kopen, waardoor de reële waarde van je spaargeld juist daalt. Als de rente hoger is dan de inflatie, stijgt de waarde van uw geld. Als je spaart door af en toe geld in een schoenendoos (of een oude sok, of onder je matras) te doen, daalt de waarde van je geld door inflatie.€