Waarom is hypotheekadvies niet meer gratis?

Vóór 2013 hoefde u nooit een hypotheekadviseur te betalen. Advies over een hypotheek? Het kostte niets. Hypotheek nemen? Je hypotheekadviseur regelde alles en je kreeg nooit een rekening van zijn werk. Nu is het niet meer. Voor hypotheekadvies moet u betalen. Ook als u het rechtstreeks met de bank regelt. Waarom is hypotheekadvies niet meer gratis?

Niet echt gratis

Hypotheekadvies is nooit gratis geweest. De adviseur ontving voor zijn werkzaamheden een vergoeding van de bank. Om de vergoedingen aan de adviseurs te kunnen betalen, rekenden de banken deze door aan hun producten. Daarom werd de vergoeding “gezet” in bankproducten. Hierdoor waren de hypotheekrentes en premies voor bepaalde verzekeringen iets hoger dan nu. Ook betaalde u vaak zogenaamde sluitingskosten aan de bank. Kortom, u betaalde voor advies. U betaalde echter via een bypass, namelijk via een bank.

Directe betaling

Hypotheekadviseurs krijgen vanaf 2013 geen vergoeding meer van banken. Dit betekent dat bepaalde verzekeringen geen hypotheekrente en premies meer hoeven te betalen. Daardoor zijn de producten goedkoper geworden. Nu consultants niet langer via banken worden betaald, moeten klanten de consultant rechtstreeks betalen voor zijn werk. Voor een compleet hypotheekadvies moet je al snel denken aan 2500 euro. Voor dit bedrag krijgt u een uitgebreid adviesgesprek en wordt de gehele hypotheek voor u opgemaakt. De kosten van hypotheekadvies zijn echter fiscaal aftrekbaar.

Je moet ook op de bank betalen

Ook als u de bank om hypotheekadvies vraagt, moet u ervoor betalen. De betalingswijziging geldt voor alle adviseurs, dus ook voor banken. Voorheen was de winst van de bank gewoon een premie op de hypotheekrente. Je betaalde iets meer rente dan nodig was en dat was de winst van de bank. Om de klant duidelijk te maken hoeveel het hypotheekadvies werkelijk kost, zal dit apart betaald moeten worden.

Waarom is het systeem veranderd?

Het systeem waarbij de adviseur door de bank werd betaald werkte eigenlijk goed. De klant kan zonder extra kosten een hypotheekadviseur inschakelen. Ook was er geen prijsverschil tussen verschillende adviseurs; elke consultant werd betaald door de bank en dus “gratis”. Dit systeem had echter enkele nadelen. De beloning was niet altijd bij elke bank hetzelfde. Sommige banken betaalden meer commissies aan de adviseur dan andere. Hierdoor zou de adviseur in de verleiding kunnen komen om vooral te adviseren over hypotheken van banken waarvan hij een hogere vergoeding ontving. De eventuele selectie van een adviseur kan een negatief effect hebben op onafhankelijk advies. De bank die de adviseur het meeste betaalde, was goed voor de adviseur, maar niet per se de beste keuze voor de klant.

Daarnaast was de hoogte van de vergoeding voor een groot deel afhankelijk van de hoogte van de hypotheek. Een hypotheek van € 200.000 verdiende twee keer zoveel als een hypotheek van € 100.000, terwijl de hoeveelheid werk in feite hetzelfde is. Om deze tekortkomingen te verhelpen, is een commissieverbod ingevoerd. Sindsdien mocht de adviseur geen vergoeding meer ontvangen van de bank. Hierdoor heeft de adviseur geen financieel belang meer in de bank die voor de hypotheek is geselecteerd. Dit waarborgt de onafhankelijkheid van het overleg. Bovendien is het voor klanten nu helemaal duidelijk hoeveel de adviseur precies betaalt.

Zorg ook voor een verbod op andere producten

Sinds 2013 mogen banken en verzekeraars geen adviseurs meer belonen die een hypotheek hebben afgesloten. Dit is het zogenaamde provisieverbod. Dit verbod geldt niet alleen voor hypotheken, maar ook voor levensverzekeringen en arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. Deze producten worden ook wel “complexe producten” genoemd. Net als bij hypotheken was het honorarium van de adviseur ‘ingebakken’ in deze producten. Als gevolg hiervan betaalde de klant eigenlijk een soort premie. Deze premie is door de verzekeraar doorberekend aan de adviseur. Deze opdracht was een beloning voor het werk van de adviseur. Op deze producten waren ook de bezwaren met betrekking tot de hypotheekrenteaftrek. De beloning was niet altijd bij elke aanbieder hetzelfde, wat de onafhankelijkheid van het advies in gevaar zou kunnen brengen. Ook was de beloning vaak een percentage van de betaalde premie. Grotere verzekeringen (met hogere premies) betaalden de adviseur meer dan kleinere verzekeringen (met lagere premies), terwijl het advieswerk nagenoeg gelijk bleef.

Voors en tegens

Voor de cliënt is het prettig om precies te weten hoeveel het consult kost. Nu de prijs van het product en het advies gescheiden zijn, is de advieskost helemaal duidelijk. Omdat adviseurs niet meer “gratis” zijn, zal er ook meer concurrentie zijn voor de prijs van consulten. Dit betekent dat de consultprijzen kunnen dalen. Dit is natuurlijk gunstig voor de klant. Een ander voordeel voor een klant is dat hij voor advies met een hoge hypotheek evenveel betaalt als iemand anders met een lage hypotheek. Met andere woorden: klanten die een bovengemiddelde hypotheek afsluiten, betalen nu minder (advies)kosten dan voorheen. Dit voordeel is natuurlijk een direct nadeel voor de klant die een lage hypotheek afsluit in plaats van een hoge hypotheek. Deze klanten hebben nu relatief hoge advieskosten. Kortom, het nieuwe systeem heeft voor- en nadelen, maar het is iets eerlijker. U betaalt voor het werk dat voor u gedaan wordt en u weet precies hoeveel u betaalt.

Lees verder