Tips voor crowdfunding: hoe kies je een project
Crowdfunding is een vorm van crowdfunding. Uitgangspunt is dat veel kleine investeerders (de crowd) de leningaanvraag van de ondernemer financieren. Zo’n leningaanvraag wordt een project genoemd. Het is belangrijk dat u een goede keuze kunt maken tussen projecten en dat u de risico’s die daaraan verbonden zijn goed kunt plannen. Het kan het verschil maken tussen een succesvolle en winstgevende investering of een mislukking.
Crowdfunding: projectselectie
Met crowdfunding is het moeilijk in te schatten welke risico’s je precies neemt. Dat is frustrerend bij het beleggen, want met een goede risico-inschatting kun je ook beter voorspellen of de investering daadwerkelijk gaat renderen. Als u vermogen wilt opbouwen, moet u een manier vinden om het hoogste rendement te behalen met de laagste risico’s. De risico’s van crowdfunding kunnen zich manifesteren in het platform en het project. Als je een doordachte keuze hebt gemaakt voor een of meerdere platforms, zul je een of meerdere projecten moeten selecteren.
De basis van het project
In bijna alle gevallen zijn de volgende gegevens bekend over het project of de leningaanvraag met crowdfunding:
- presentatie (project/onderwerppresentatie, ook wel elevator pitch genoemd)
- leenbedrag;
- wat is de looptijd van de lening;
- het bedrag aan (vaak jaarlijkse) rente over het geleende bedrag;
- soort aflossing (welke termijnen) en
- de risicobeoordeling van het platform.
Uiteraard is het allereerst handig om na te gaan of de aflossingstermijn en -soort passen bij uw investeringsplan of -ideeën. Als u een belegging voor een langere tijd verliest, is het verstandig om vooraf te beoordelen of u uw geld zo lang kunt missen. De keuze van het project wordt bepaald door welk percentage tegen welk risico wordt aangeboden. In sommige gevallen hangt dit af van de kwaliteit van de risicobeoordeling van het platform. Soms brengen de initiatiefnemers en/of het platform de werkelijkheid heel mooi in beeld met als doel de lening snel op te vullen. Een goede reden om een onafhankelijke beoordeling van potentiële risico’s uit te voeren.
Tips voor het verminderen van risico’s: originators, financiën, onderpand en pitch
Bij het kiezen van een project, ongeacht het risico dat het platform met zich meebrengt, is het belangrijk om je af te vragen of het gepresenteerde project echt duurzaam is. Dit doe je door te focussen op het idee of product, de branche, het geboden onderpand, het financiële landschap en de initiatiefnemers van het project.
initiatiefnemers
Wat betreft initiatiefnemers kunt u gebruik maken van bekende zoekmachines. U kunt zoeken op de naam van het bedrijf en de persoonlijke naam van de initiatiefnemers. Soms heeft het spel ook een bezit waarnaar je kunt zoeken. Het simpele feit dat u wilt uitsluiten, is dat er geen oplichter of vervalser met uw geld is.
Soms komt het voor dat de initiatiefnemers betrokken zijn bij een eerder faillissement. Dan is het de vraag of het interessant is om in het gepresenteerde project te investeren. In andere gevallen kunnen de initiators de lening via verschillende platforms hebben aangevraagd. Eerdere faillissementen of meerdere kredietaanvragen maken het project risicovoller. Als dergelijke belangrijke informatie niet in de projectpresentatie wordt genoemd, vraagt u zich misschien af hoe betrouwbaar de initiatiefnemers (of het platform) zijn.
Ook kun je aandacht besteden aan de ervaring van de initiatiefnemers in de betreffende branche of het runnen van een bedrijf of bedrijf. Met weinig ervaring is het goed mogelijk dat de risico’s van het project groter zijn. Een ander belangrijk punt is de financiële status van de initiatiefnemer: financiert deze persoon een groot deel van het project zelf? Dan neemt de initiatiefnemer zelf een risico in het project en hoogstwaarschijnlijk gelooft deze persoon er ook in. Als de initiatiefnemer zelf op geen enkele manier financiert, is het nuttig om te onderzoeken waarom dat zo is.
Financieel plaatje
Wat de financiële situatie betreft, bent u grotendeels afhankelijk van de gepresenteerde cijfers. U heeft in principe niet de beschikking over meer informatie dan het platform u biedt. Aan de andere kant staat er niet meer informatie op het platform dan door internetzoekers en initiatiefnemers wordt verstrekt. Ze zouden er naar kunnen informeren. Daarom kan bij het kiezen van een platform ook rekening worden gehouden met de kwaliteit van de weergegeven nummers.
De verstrekte cijfers zijn (ervan uitgaande dat ze correct zijn) vrij eenvoudig te beoordelen: bestaat het bedrijf al lang? Is het in het verleden winstgevend geweest? Is de presentatie van toekomstige verdiensten bijvoorbeeld niet te rooskleurig, nu de verdiensten ineens omhoogschieten (ook wel hockeystickvoorspellingen genoemd)? Heeft de voorstander nog andere leningen (leenkapitaal) en zijn er andere bankleningen? Dit is belangrijk omdat banken bij betalingsproblemen vaak het eerste recht van betaling uitoefenen.
De aangeboden lening is dan een achtergestelde lening, wat betekent dat u aan het einde van de lijn zit als het resterende geld van de boedel wordt verdeeld onder de schuldeisers. Dus als er andere schuldeisers zijn, kijk dan waar je als belegger binnenkomt als er sprake is van faillissement. Tot slot geven veel platformen ook een solvabiliteitsscore. Dit toont het vermogen van het bedrijf om schulden terug te betalen. Aangezien dit aantal wordt berekend op basis van de gegevens die door het project worden verstrekt (die mogelijk te rooskleurig zijn), wordt het niet aanbevolen om er volledig op te vertrouwen bij het kiezen van een project. Ook zelfstandig de financiële situatie beoordelen. Als je het niet goed kunt, vraag dan professionele hulp. Je kunt natuurlijk ook gewoon het risico nemen en toch beleggen.
Zekerheden
Ook is het belangrijk om na te gaan wat de initiatiefnemers van het project opgeven in termen van zogenaamde “zekerheden”. Dit betekent dat als het bedrijf betalingsproblemen heeft, de manier waarop aan de financiële verplichtingen kan worden voldaan alsnog kan worden voldaan. In de meeste gevallen zijn indieners ‘mede aansprakelijk’, wat betekent dat ze in geval van faillissement ook al het geld in privébezit moeten opgeven. Dit geldt niet per se voor een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (BV). Wanneer een bedrijf failliet gaat, kunt u als belegger met hoofdelijke aansprakelijkheid beslag leggen op uw privévermogen. Het is echter de vraag of de initiatiefnemers werkelijk privébezit hebben en waaruit dat bestaat. Soms wordt dit vermeld in de projectaanvraag.
Daarnaast is het belangrijk om te weten waar je staat in de crediteurenranglijst. Als er meerdere schuldeisers in uw plaats staan (concurrerende schuldeisers), is het nog steeds twijfelachtig of u een groot deel van uw geld terugkrijgt. Uiteindelijk moet u de aflossing delen met al uw concurrente schuldeisers. Er kunnen ook preferente crediteuren of preferente crediteuren zijn. Deze groepen schuldeisers zijn de eersten die tevreden zijn met de verdeling van wat overblijft. Soms staat in het aanbod dat de voorgestelde lening in een van deze twee categorieën valt, waardoor het risico van uw investering kleiner wordt.
Een ander populair ‘geloof’ is dat het (bedrijfs)pand, inboedel en/of bedrijfsproducten als onderpand dienen. Dit wordt ook wel verpanding genoemd. Een pandrecht houdt in dat bij wanbetaling de gespecificeerde goederen of panden worden verkocht om de lening met de opbrengst af te lossen. Het is erg belangrijk om zelf uit te zoeken wat de werkelijke waarde van het onderpand is. Over het algemeen geeft marktafdekking een veel lager rendement dan de normale marktwaarde die op het plein wordt vermeld. Daarnaast heeft u bij onroerend goed vaak ook te maken met hypotheekschulden. Hypotheekverstrekkers zijn in de meeste gevallen hoger dan “conventionele” leningen. Bij alle genoemde zekerheden is het van groot belang dat ze wettelijk correct worden gespecificeerd en uitgevoerd in het contract. Dit kan een lange weg gaan: bij effecten met een goederenwaarde of huisraad geldt zelfs een verplichting om periodiek een aanslag te plegen op de genoemde huisraad, bijvoorbeeld bij de Belastingdienst. Daarom moet bij het kiezen van een platform ook rekening worden gehouden met de kwaliteit van het contract in interactie met het project.
Pitch: Product, Industrie en Blue Eyes
Ten slotte is het bij het kiezen van een project belangrijk om de grondgedachte van de pitch te evalueren. De belangrijke vragen zijn wat het product of de dienst is, in welke branche het zit en natuurlijk wat er volgens de pitch met de lening gebeurt. Dit punt gaat deels over het vertrouwen van initiatiefnemers; de beroemde blauwe ogen.
De presentatie van een product of dienst kan erg overtuigend zijn. Kijk dus of er al veel van dergelijke projecten of initiatieven in de branche zijn. Probeer ook eens te kijken of er veel faillissementen zijn in de branche. Het is ook handig om te zien of de lening in specifieke en gedetailleerde termen wordt gebruikt. Als de motivering niet concreet of gedetailleerd is (het item wordt bijvoorbeeld gespaard voor ‘andere activiteiten’ of een onrealistisch groot bedrag voor een bepaalde investering) of de initiatiefnemer geeft zichzelf een royale beloning, dan is het de vraag of u wilt investeren in deze. Dit punt hangt ook samen met de kwaliteit van het contract en kan dus in verband worden gebracht met de platformkeuze.€