Rente op leningen
Leningen zijn contracten waarbij de kredietgever zich ertoe verbindt een bepaald bedrag te lenen tegen een overeengekomen rente van de kredietnemer. In het geval van woeker is er een opvallende mismatch tussen prestatie en beloning.
Rente en rente op leningen
Soms
interesse
van
leningen
dubieuze vormen aannemen. Het is een geval waarbij de overeengekomen prestatie (geld lenen) opvallend niet in verhouding staat tot de beloning (rentebetaling). In de praktijk wordt dit het woekerfenomeen genoemd.
Van
woeker
De in de kredietovereenkomst overeengekomen rente is 100% hoger dan de geldende marktrente (dus twee keer zo hoog) of als de in de overeenkomst genoemde rente in absolute zin 12% hoger is dan de huidige marktrente.
marktrente
In dit verband is de marktrente een gemiddelde en representatieve rente die op verschillende geld- en kapitaalmarkten moet worden betaald voor het verstrekken van extern kapitaal. In die zin is de marktrente de prijs die we moeten betalen voor het gebruik van geleend geld op de kapitaalmarkt.
Het principe van vraag en aanbod op verschillende geldmarkten bepaalt de hoogte van de marktrente. In de praktijk ligt de rente op de geldmarktrente dicht bij de basisrente van de Europese Centrale Bank (ECB), aangezien de belangrijkste rente wordt bepaald door de rente waartegen banken kapitaal kunnen ophalen bij de ECB.
De rentevoet van de lening wordt ook beïnvloed door de looptijd en kredietwaardigheid
Er bestaat niet zoiets als een interne marktrente. In plaats daarvan gelden ook verschillende marktrentetarieven voor verschillende leningsvoorwaarden. Naast het rentebeleid en de algemene economische omstandigheden van de ECB zijn ook de looptijd van de lening en de kredietwaardigheid van de kredietnemer bepalend voor de hoogte ervan.
Rentetarieven op basis van Euribor
Bij kortlopende krediettransacties is de kredietmarkt gebaseerd op het Euribor-tarief. Euribor heeft 15 verschillende rentetarieven voor 15 verschillende voorwaarden waartegen banken elkaar geld lenen. Euribor tarieven worden dagelijks vastgesteld.
Als de krediettermijnen langer zijn dan de gebruikelijke Euribor-termijnen, wordt meestal de huidige hypotheek- of pandrente als marktrente gehanteerd.
Marktrente als referentiewaarde voor particulier krediet
De hierboven besproken marktrente is van toepassing op interbancaire geldtransacties wanneer de overheid geld uitleent. Voor particuliere kredietnemers is de marktrente slechts een zogenaamde referentiewaarde, die banken vooral gebruiken om de rente te bepalen bij het verstrekken van krediet.
Bij het bepalen van de leningrente nemen banken extra kosten mee, die als opslag in de rente zijn verwerkt. Denk aan behandelkosten, bemiddelingskosten of extra vergoedingen voor een restschuldverzekering.
De effectieve rentevoet voor onderhandse leningen is wettelijk verplicht
Voor particuliere kredietnemers die willen weten of de rente op een bepaalde lening al dan niet als woekerrente wordt beschouwd, is de bepalende factor de hoogte van de effectieve rentevoet. De effectieve rente voor een lening van 10.000 euro met een looptijd van één jaar ligt momenteel (maart 2011) tussen de 4,30 en 7,59% bij de top 20 aanbieders. Langere looptijden en grotere leningen zouden de rente dienovereenkomstig moeten verhogen. Bij een lening van 50.000 euro en een looptijd van 5 jaar ligt de effectieve rente momenteel tussen de 5,70 en 8,45%.
Renteloze leningen
Overigens is de afgelopen jaren een nieuwe financieringscultuur ontstaan, waarbij met name de auto-industrie, meubelzaken en gespecialiseerde elektronicawinkels renteloze leningen verstrekken. Dergelijke renteloze financiering is meestal beperkt tot aankopen boven een bepaald bedrag of producten die een extra verkoopprikkel kunnen gebruiken.
Ook in de familiekring was de renteloze lening een populair instrument, bijvoorbeeld om op een fiscaal voordelige manier vermogen aan kinderen door te geven.€