Obligaties: belangrijkste kenmerken en vormen van obligaties
Bij beleggen ontstaan veel obligaties. Het is een beleggingscategorie waarbij u van tevoren weet wat voor rendement u gaat behalen. Dit maakt het een veilige belegging en de basis van elke goed gespreide beleggingsportefeuille. Maar wat bepaalt de rentevoet van de obligatie? Aan welke invloeden wordt het gedurende de looptijd blootgesteld? En welke andere soorten obligaties zijn er?
obligaties
Een obligatie is een schuldbewijs uitgegeven door een overheid of bedrijf. Met een obligatie leent u voor een bepaalde periode geld aan de overheid of het bedrijf in ruil voor rente (ook wel coupon genoemd). Zo ben je je geld voor een vooraf afgesproken termijn kwijt en is de tegenpartij verplicht je geld aan het einde van de looptijd terug te geven en de afgesproken rente te betalen.
Belangrijke kenmerken: coupures, couponrente en prijs
De meest bekende obligaties zijn staatsobligaties en bedrijfsobligaties. Deze twee ‘gewone obligaties’ worden ook wel ’top-up leningen’ genoemd. Een obligatie heeft een nominale waarde (de totale waarde die het bedrijf of de overheid bereid is te innen) en is onderverdeeld in coupures (eenheden waarin u de obligatie op de beurs kunt kopen).
De vergoeding die u krijgt als u geld leent aan een overheid of bedrijf wordt couponrente genoemd. Deze wordt vooraf bepaald samen met de coupondatum (coupon-uitbetalingsdatum). Bij het afsluiten van een obligatielening zijn ook de (resterende) looptijd en vervaldatum van belang.
Het laatste kenmerk is de prijs. Het wordt uitgedrukt als een percentage van de nominale waarde. Het renteteken wordt voor het gemak vaak weggelaten.
Wat bepaalt de couponrente van een obligatie?
De hoofdregel is dat rendement en risico altijd evenredig zijn. Omdat het risico van een obligatielening aan een bedrijf hoger is (default risk) dan een lening aan een overheid, is de couponrente meestal iets hoger. De kredietwaardigheid van een overheid of bedrijf is dan ook een belangrijke indicator van de rentestand.
De looptijd van de lening heeft ook invloed op de beloning/rente die u erop wilt hebben. Hoe langer u geld leent, hoe hoger de rente zou moeten zijn.
Maar de allereerste indicatie van de rentetarieven begint bij de algemene marktrente, die wordt vastgesteld door de overkoepelende toezichthouder, in Europa de Europese Centrale Bank (ECB).
Kredietwaardigheid van obligaties
Kredietwaardigheid is erg belangrijk bij het kiezen van obligaties. Niet alleen de partij die je hebt uitgeleend geld om de coupons elk jaar te kunnen betalen, maar je wilt ook je geld terug zien aan het einde van de looptijd. Als een partij failliet gaat, is de kans groot dat u uw investering niet terugkrijgt (ook al heeft u voorrang op andere schuldeisers).
Er zijn ook achtergestelde obligaties waarbij u uw prioriteit opgeeft om een hogere rente te krijgen. U kunt uitgebreid onderzoek doen naar financiële kernindicatoren van bedrijven/overheden, maar u kunt uw mening ook baseren op ratings van ratingbureaus. Deze bureaus, zoals Moody’s en Standard & Poor’s, geven een indicatie van kredietwaardigheid, zoals triple A (meest zeker dat de partij het geld zal terugbetalen) aan C (minst zeker).
Looptijd
Het blijven van volwassenheid is belangrijk omdat het invloed heeft op het risico dat u neemt. Hoe langer u wacht met aflossen, hoe meer er kan gebeuren met uw kredietwaardigheid en marktrente. Omdat u precies weet wanneer de obligaties vervallen en hoeveel rendement u krijgt, kunt u de omvang en duur van uw belegging vrij nauwkeurig aanpassen aan eventuele toekomstige uitgaven.
marktrente
De rente is vaak de reden waarom beleggers in obligaties stappen. Obligaties hebben echter een prijs die fluctueert. Deze schommelingen zijn voornamelijk het gevolg van veranderingen in de marktrente. Als de marktrente stijgt, daalt de waarde van uw belegging en vice versa. Als u bijvoorbeeld een obligatie heeft gekocht met een rente van 2% en de toezichthouder verhoogt de rente naar 3%, dan worden er nieuwe obligaties uitgegeven met die hogere rente. Hierdoor wordt uw “oude” obligatielening onaantrekkelijk en ziet u de prijs dalen.
Welke andere soorten obligaties zijn er?
Naast de al genoemde bedrijfs- en staatsobligaties zijn er ook andere obligaties te vinden op de beurs.
- Converteerbare obligatie (ook wel converteerbaar genoemd), het recht als obligatiehouder om onder bepaalde voorwaarden bedrijfsaandelen te kopen tegen een vooraf bepaalde prijs. De couponrente is meestal lager dan die van gewone obligaties
- Reverse Convertibles Het recht voor de uitgevende instelling (niet u als aandeelhouder) om onder bepaalde omstandigheden een lening om te ruilen voor aandelen. Hierdoor loopt u het risico dat u niet 100% van uw investering krijgt. De couponrente is vaak hoger vanwege het hogere risico.
- Zero Coupon Bond Zoals de naam al doet vermoeden, krijgt u op deze lening geen rente. Aangezien het tarief vaak ver onder de 100% ligt, kunt u het behandelen alsof u aan het einde van de looptijd een vergoeding/rente krijgt.
- Eeuwigdurende obligaties, deze obligaties hebben geen vervaldatum. Hierdoor kunt u onbeperkte rente ontvangen en uw investering (onder voorbehoud van wisselkoersveranderingen) alleen terugverdienen wanneer u verkoopt. Over het algemeen zijn deze obligaties gevoeliger voor veranderingen in de marktrente.
Lees verder
€