IPO: uitschrijving van aandelen
Een beursgang of aandelenemissie kan een zeer belangrijke stap zijn voor een bedrijf. Het noteren van aandelen kan het kapitaal van een bedrijf aanzienlijk verhogen. Er moet echter aan allerlei voorwaarden worden voldaan voordat de aandelen daadwerkelijk op de beurs worden genoteerd. En de uitgifte van aandelen heeft niet alleen voordelen, maar ook meerdere nadelen.
Uitgifte van de aandelen van de Emittent
Een bedrijf dat groot genoeg is en kapitaal nodig heeft, kan ervoor kiezen om aandelen op de beurs uit te geven. Het is echter niet gemakkelijk. Er moet aan allerlei eisen worden voldaan. Eerst moet de uitgever worden geselecteerd. Dit kan een bank, syndicaat of makelaar zijn. De uitgevende instelling is verantwoordelijk voor de plaatsing van de aandelen op de beurs.
Door dit te doen, neemt de emittent het risico op zich om alle aandelen te verkopen. Als niet alle aandelen worden verkocht, worden de resterende aandelen door de uitgevende instelling zelf gekocht. Er is dus een aanzienlijk risico. In ruil daarvoor ontvangt de emittent een overnameprovisie of een garantieprovisie van 2,5 tot 5% van de overnameprijs van het aandeel.
Noteringsvoorwaarden voor de uitgevende instelling
De uitgevende instelling moet erop kunnen vertrouwen dat de beursgang van het bedrijf een goede kans van slagen heeft. Hij loopt immers zelf gevaar. Verschillende voorwaarden die de emittent zal stellen:
- De uitgevende instelling controleert of het management van de vennootschap in staat is de vennootschap naar behoren te besturen.
- De omvang van de onderneming dient zodanig te zijn dat de aandelen verhandelbaar zijn. Dit geldt zowel voor de omzet als voor de totale waarde van de onderneming.
- Ook gaat de uitgevende instelling na in hoeverre de toekomstvisie realistisch is. Hoe ziet het managementplan van de onderneming voor de komende jaren eruit, hoe ziet de financiële planning voor de komende periode eruit?
- Ten slotte moet de emittent altijd marktvoorwaarden reserveren. Indien de marktomstandigheden op de kapitaalmarkt ongunstig zijn, is het mogelijk dat de waarde van het aandeel direct na vrijgave op de markt daalt. Om dit te voorkomen kan de uitgevende instelling besluiten de omloop van het aandeel voorlopig stop te zetten.
Reglement van de Vereniging voor Effectenhandel
Naast de voorwaarde die de uitgevende instelling stelt aan de uitgifte van aandelen, stelt de Vereniging voor de Effectenhandel ook bepaalde eisen aan aandelen en obligaties die men wil laten noteren aan de Amsterdamse Effectenbeurs. Deze bepalingen zijn opgenomen in de statuten van het Fonds. De minimale eisen waaraan een bedrijf moet voldoen zijn:
- Het bedrijf moet langer dan 5 jaar bestaan.
- Het eigen vermogen van de onderneming moet minimaal 5.000.000 euro bedragen.
- De totale waarde van de uit te geven aandelen moet EUR 5.000.000 of meer bedragen.
- De winst moet minimaal 3 jaar in de afgelopen 5 jaar zijn gemaakt.
- Het bedrijf moet minimaal 3 jaar ervaring hebben.
Soms kunnen nog aandelen worden uitgegeven als de onderneming niet aan bepaalde voorwaarden voldoet. Er worden dan aanvullende regels ingesteld, waaronder een blokkeringsregel. De lock-upregel houdt in dat oprichters en grootaandeelhouders hun aandelen in de eerste helft van het jaar niet kunnen verkopen. In sommige gevallen is er zelfs een lock-in periode van een jaar.
Goedkeuringen van problemen met delen
In Nederland kan alleen een niet-beursgenoteerde onderneming (NV) beursgenoteerd zijn. Daarom zal in veel gevallen de statuten moeten worden aangepast. Voordat een bedrijf daadwerkelijk een NV wordt, moet het eerst worden goedgekeurd door Euronext en een bezwaarschrift ontvangen van het Ministerie van Justitie.
Een andere belangrijke voorwaarde voor het uitgeven van aandelen is het opstellen van een prospectus, dat uitgebreide informatie verschaft aan (potentiële) aandeelhouders. Het prospectus wordt door de uitgevende instelling samen met de vennootschap opgesteld en moet door Euronext worden goedgekeurd. Onderwerpen die in het prospectus aan bod komen zijn onder meer: bedrijfsgeschiedenis, operaties, marketing en distributie, distributie van IPO-opbrengsten, aandeelhouders, dividendbeleid, management en toekomstperspectieven.
Voordelen van het uitgeven van aandelen
Een bedrijf trekt kapitaal aan door aandelen uit te geven. Het geld dat voor aandelen wordt betaald, gaat naar het bedrijf. Zo kunnen ze blijven investeren en hun activiteiten uitbreiden.
Wanneer een bedrijf naar de beurs gaat, kunnen bestaande aandeelhouders – meestal de oprichters of hun erfgenamen – hun aandelen verkopen. Zo verkrijgen ze
liquiditeit
: kapitaal dat “vastzit” in de onderneming kan worden omgezet in liquide middelen. Bestaande aandeelhouders zijn uiteraard niet verplicht hun aandelen te verkopen. Als er een blokkeringsregel is ingesteld, wordt deze zelfs voor een bepaalde tijd verbannen.
Omdat een bedrijf aan bepaalde eisen moet voldoen voordat het beursgenoteerd kan worden, geeft het uitgeven van aandelen ook een bepaalde status. Voor klanten of opdrachtgevers is notering een extra garantie voor de stabiliteit van het bedrijf.
De uitgifte van aandelen biedt ook:
publiciteit
. De ruillijst biedt meer mogelijkheden om nieuws te ontvangen. Dit hoeft echter niet per se positief te zijn; negatieve publiciteit kan ook veroorzaakt worden door de beursnotering.
Aandelen kunnen op bepaalde momenten ook als betaalmiddel worden gebruikt. Het bedrijf geeft vervolgens nieuwe aandelen uit en rekent daarmee af in plaats van contant. Dit gebeurt bijvoorbeeld door dividend uit te keren aan aandeelhouders. In plaats van geld krijgen aandeelhouders nieuwe aandelen als winstuitkering.
Nadelen van aandelenemissie
Het uitgeven van aandelen kost een bedrijf veel tijd en geld. Er zijn allerlei eisen waaraan moet worden voldaan en er moet extra administratie worden gedaan.
Een beursnotering verplicht de vennootschap tot het verstrekken van informatie aan aandeelhouders. En het stopt niet bij het opstellen van het prospectus. Aandeelhouders moeten het wel en wee van het bedrijf kunnen volgen. Zo moeten bijvoorbeeld jaarcijfers openbaar worden gemaakt. Dit betekent niet alleen veel snuffelaars, wat je als bedrijf waarschijnlijk niet wilt; het kan ook van invloed zijn op de financiële positie van de onderneming.
Als er teveel aandelen in handen komen van één bepaalde partij, bestaat de kans dat het bedrijf wordt overgenomen. Hoewel bedrijven verschillende mogelijkheden hebben om zich hiertegen te beschermen, is het gevaar van een overname nooit helemaal uit te sluiten.
Het laatste nadeel is het risico van prijsschommelingen. Bij een beursgang wordt de waarde van een bedrijf sterk beïnvloed door de waarde van zijn aandelen. Dit is mede afhankelijk van de prestaties van de onderneming, maar ook de algemene economische ontwikkelingen en het beursklimaat zijn van grote invloed.
Lees verder
€