Investeringen in microkredieten

Het verstrekken van microkredieten kan goede winsten opleveren. Het gemiddelde rendement ligt tussen de 3 en 5 procent, terwijl de risico’s gemiddeld laag zijn. Dit komt omdat veel mensen hun microlening uiteindelijk terugbetalen. Muhammad Yunus van Grameen Bank is het bekendste gezicht als het gaat om investeren in microkrediet. Hij kreeg er zelfs de Nobelprijs voor de Vrede voor. Tegelijkertijd kleven er ook nadelen aan het verstrekken van microkredieten.

De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor investeringen in microkredieten. Het idee van microkrediet is om kleine leningen te verstrekken aan mensen in ontwikkelingslanden. Vaak wordt er vanuit het westen vrij veel geld uitgeleend aan derdewereldlanden, maar meestal gaat het om leningen aan grote bedrijven en overheden. Een “normale” man zou hier weinig baat bij hebben. Microkrediet omvat kleine bedragen variërend van enkele honderden tot duizenden euro’s. Hierdoor zouden eigenaren van kleine bedrijven hun plannen zelf kunnen financieren en vervolgens de lening kunnen terugbetalen. Dan komt het ook de economie van het land zelf ten goede, want er wordt meer geproduceerd. De lening wordt gratis of tegen een lage rente verstrekt. In veel landen is het voor omwonenden mogelijk om geld te lenen, maar vaak alleen tegen een hoge rente. Daardoor zouden veel mensen hun schulden niet kunnen terugbetalen met alle gevolgen van dien.

Mohammed Yunus

Vooral vanaf 2000 werd microkrediet populair. Veel ontwikkelingshulporganisaties en overheden zagen het als een ideale oplossing in de strijd tegen armoede. Een bekend mondstuk is Muhammad Yunus. Deze econoom uit Bangladesh verstrekt sinds 1974 microkredieten via zijn Grameen Bank. Hij begon in Bangladesh, maar inmiddels verstrekt de bank leningen aan tientallen landen. De aanvraag voor een lening moet worden ingediend in een collectief, bijvoorbeeld in een dorp. Op deze manier wordt er gezorgd voor voldoende sociale controle zodat de lening ook daadwerkelijk wordt terugbetaald. Nu zijn er veel meer bedrijven, instellingen en organisaties die microkrediet verstrekken. Wereldwijd gaat het om meer dan 90 miljard euro. Yunus ontving in 2006 zelfs de Nobelprijs voor de Vrede voor zijn initiatief.

Investeringen in microkredieten

Microleningen kunnen voor investeerders een aantrekkelijke vorm van beleggen zijn. Het rendement zal nooit hoog zijn, maar het risico is relatief laag. Dat komt omdat 90 procent van de mensen over de hele wereld hun leningen terugbetaalt. Het gemiddelde rendement ligt tussen de 3 en 5 procent. In een tijd waarin de rente erg laag is en de risico’s op de aandelenmarkt hoog zijn, kan investeren in microkrediet zinvol zijn. Er zijn instellingen die geen rendement betalen. Dan gaat het vooral om liefdadigheid. Dit betekent dat deelnemers aan het programma lage rentetarieven in rekening kunnen worden gebracht.

Hoe kan ik investeren in microkrediet?

Wereldwijd zijn zo’n honderd fondsen actief op het gebied van microkredieten. Particuliere beleggers komen in Nederland meestal terecht bij Triodos Fair Share Fund, Oikocrediet Nederland Fund of ASN-Novib Microkrediet Fonds. Deze fondsen lenen hun geld meestal niet rechtstreeks zelf uit, maar doen dat via bevriende organisaties. Zo heeft het ASN-Novib Microkredietfonds contact met Arvanda, een microkredietverstrekker in Tadzjikistan. Het verstrekt $ 35 miljoen aan leningen aan meer dan 30.000 klanten via een netwerk van 24 kantoren.

Wat zijn de nadelen van microkrediet?

Ondanks alle mooie verhalen over microkrediet is er ook veel kritiek. Critici stellen bijvoorbeeld dat veel ontwikkelingslanden geen centraal systeem hebben voor het vastleggen van schulden. Daarom zouden veel mensen een microlening afbetalen door een nieuwe lening af te lossen bij een andere organisatie. De Wereldbank onderzocht de prestaties van de Grameen Bank en concludeerde dat slechts 5 procent van de deelnemers aan het programma uit de armoede werd getild. Ten slotte is er de zorg dat er ook schandalige activiteiten plaatsvinden onder de vlag van microkrediet. Er zijn voorbeelden bekend van hoge rentes die worden geëist van woekeraars, terwijl aan de andere kant massaal een beroep wordt gedaan op westerse donoren om geld te verstrekken. Ook zijn veel beleggingsfondsen en organisaties niet altijd transparant, waardoor het niet duidelijk is wat er werkelijk met het geld gebeurt.€