In 2020 en 2021 geen AOW-zorgboete
De mantelzorgboete op de AOW is afgeschaft, wat goed nieuws is voor AOW-ers die samenwonen met een kind. Kinderen zorgen regelmatig voor mantelzorg voor hun ouders en gaan daarom bij hun ouders in hetzelfde huis wonen. In de plannen van de ministerraad stond dit samenwonen gelijk aan samenwonen en krijgen samenwonenden geen volledige AOW meer. Deze plannen zullen ook in 2020 niet worden uitgevoerd. Door bezuinigingen zou de maatregel echter in 2021 of 2022 opnieuw aan de orde kunnen komen.
Ouders en kinderen wonen samen, wat informele zorg vergemakkelijkt
Het klinkt zo logisch, als de omstandigheden het toelaten, kunnen ouders en kinderen in hetzelfde huis wonen om de ouderenzorg te vereenvoudigen. Nu zal mantelzorg niet altijd de enige reden voor samenwonen zijn, maar samenwonen op deze manier komt regelmatig voor. Is het niet zo verwonderlijk dat de overheid vindt dat ouderen langer zelfstandig thuis moeten blijven wonen? Maar let op, er waren plannen om een kostendelingsnorm voor AOW in te voeren, en die plannen zijn tijdelijk opgeschort. Deze plannen kunnen nieuw leven worden ingeblazen als er opnieuw wordt bezuinigd. Corona kost het land in 2020 en 2021 veel geld en er komt een moment (waarschijnlijk na de verkiezingen van 2021) dat er weer wordt bezuinigd.
Standaard voor kostendeling
Kostendelende standaard AOW is AOW-aftrek, ook als de ouder bij het kind woont. Omdat samenwonen met een kind vaak ook gepaard gaat met zorg (mantelzorg), wordt de korting de mantelzorgkorting genoemd. Deze korting zou in 2018 ingaan, maar werd toen uitgesteld. De korting kan een AOW-gerechtigde zo’n € 300 per maand aan AOW besparen. Deze maatregel zou de staatskas structureel (jaarlijks) 214 miljoen euro opleveren.
De mantelzorgkorting is een lastig punt
Het uitstel van de mantelzorgkorting geeft al aan dat deze AOW-korting slecht aanvoelt en moeilijk te verkopen is, maar wie weet of er nog bezuinigd wordt. Het uitstel werd aangekondigd omdat de economische cijfers beter uitpakten dan verwacht. Het ging veel beter met de economie en de economische vooruitzichten waren goed. Er waren flinke meevallers, een mooi moment om de mantelzorgkorting op te zeggen. Maar anno 2020 is er een ander beeld, de staatsschuld is door de corona snel opgelopen, evenals het begrotingstekort. De tijd voor extra bezuinigingsmaatregelen zal komen, en dan kunnen de eerdere bezuinigingsplannen weer op de bezuinigingslijst komen te staan. Bij mantelzorgboetes is dit niet helemaal uit te sluiten.
Ik woon samen en krijg AOW
Dit betekent overigens niet dat de toeslag voor huisdieren in de AOW helemaal is verdwenen, integendeel. Alleen als u bij het kind woont, wordt uw AOW niet afgetrokken. Andere samenwonende AOW’ers krijgen in 2020 en 2021 50% minder AOW, terwijl een alleenstaande recht heeft op 70%. En in de bijstand kennen we ook de kostendelende norm. Het kind kan ook bij de ouder wonen om zorg te verlenen terwijl de ouder een bijstandsuitkering ontvangt. Waarom deze mantelzorgboete niet wordt opgeheven, is niet duidelijk. Dit kan komen door uitvoeringsproblemen, gemeenten zouden dan immers moeten controleren of sprake is van samenwonen omwille van de zorg. Daarnaast moet ook duidelijk zijn om hoeveel zorg het gaat en hoe deze het beste beheerst kan worden. Op het eerste gezicht lijkt het echter een beetje oneerlijk dat de kostendelende norm in de bijstand nog bestaat terwijl deze in de AOW wordt afgeschaft en dus niet gebeurt. De AOW wordt beheerd door één overheid (SVB), terwijl de bijstand wordt verleend door gemeenten, die op bepaalde punten ook hun eigen beleid mogen voeren. Misschien te ingewikkeld. Of men zou moeten kiezen voor een volledige afschaffing van de kostendelende norm in de bijstand, maar dat kan veel geld kosten en ligt dus niet voor de hand.
Conclusie mantelzorgboete AOW
Een ouder kan zonder AOW bij het kind wonen en zal dat ook de komende jaren blijven doen. Zeg nooit nooit in de politiek, want als er weer een grote economische crisis toeslaat, kan deze kortingsmaatregel zomaar over de horizon zweven en toch politiek worden. Corona-uitbraken in 2020 maken mogelijk verdere bezuinigingen in 2021 en 2022 noodzakelijk, en dan kan de boete voor mantelzorg weer in beeld komen.
Lees verder
€