Hypotheek en levensverzekering: partnerverklaring
Iedereen die naast een hypotheek ook een levensverzekering afsluit, moet in veel gevallen een pandrecht ondertekenen. Daarin draagt u als verzekeringnemer het recht op betaling over aan de hypotheekhouder (hypotheekverstrekker). Het is ook mogelijk om een partnerverklaring (weduwenverklaring) op te stellen. Het geld gaat naar de langstlevende partner, die de hypotheek direct aflost. Maar hoe werkt het precies en wat is voor jou de beste keuze?
belofte
Bij een hypotheek is de directe begunstigde niet de langstlevende partner, maar de geldschieter. Dit betekent dat de hypotheekschuld (gedeeltelijk) wordt afgelost met levensverzekeringsfondsen. Dit kan fiscale gevolgen hebben voor de nabestaanden. Bijvoorbeeld het bezitten van een huis zonder hypotheek (of met een lagere hypotheek). Dit zou betekenen dat elk kind aanspraak zou kunnen maken op een grotere nalatenschap.
Voorbeeld
U bent volgens het gewoonterecht getrouwd en heeft uit dit huwelijk 2 kinderen. U bezit een huis met een waarde van Eur. 300.000,-. Dit huis is gedekt door een hypotheek ter waarde van Eur. 150.000,-. U heeft ook een levensverzekering van Eur. Bij overlijden van u of uw partner krijgt u 150.000 uitgekeerd.
Stel dat je partner sterft. Dan ziet de woning er als volgt uit:
- Huis Eur. 150.000 (de helft is immers al van jou)
- Hypotheek Eur. 0,- (wordt afgelost van het verzekeringsgeld)
- Totaal euro. 150.000,-
De woning voor elk van uw kinderen is dan 1/3 x Eur. 150.000,- = Eur. 50.000,-.
Partnerverklaring
Met de partnerverklaring krijgt de kostwinner geld uit de toeslag. Dit betekent dat de hypotheekschuld direct (gedeeltelijk) wordt afgelost. Het belangrijkste verschil met een executie is dat de woning nu geen deel uitmaakt van de woning zonder hypotheek (of met een kleinere hypotheek). Voor de langstlevende partner betekent dit dat de samenstelling van de erfenis er anders uitziet en dat elk kind aanspraak kan maken op een kleinere erfenis dan wanneer de partnerverklaring niet was ingevuld.
Voorbeeld
U bent volgens het gewoonterecht getrouwd en heeft uit dit huwelijk 2 kinderen. U bezit een huis met een waarde van Eur. 300.000,-. Dit huis is gedekt door een hypotheek ter waarde van Eur. 150.000,-. U heeft ook een levensverzekering van Eur. Bij overlijden van u of uw partner krijgt u 150.000 uitgekeerd.
Stel dat je partner sterft. Dan ziet de woning er als volgt uit:
- Huis Eur. 150.000 (de helft is immers al van jou)
- Hypotheek Eur. 75.000 (uw deel van de hypotheek)
- Totaal: euro. 75.000,-.
De woning voor elk van uw kinderen is dan 1/3 x Eur. 75.000 = euro. 25.000,-.
Verkrijging van erfrechten
Bij de keuze voor het al dan niet verstrekken van de aangifte van een partner, waaronder erfrecht, spelen een aantal factoren een rol. Hoewel de erfenis voor kinderen bij een partnerverklaring minder is, heeft het gevolgen voor de langstlevende partner.
Voorbeeld
In het eerste voorbeeld (belofte) is de verkrijging van erfrechten als volgt:
Erfgoed Eur. 50.000,-
Fictieve uitkering van Eur. 75.000 (aflossen van uw hypotheek)
Totaal euro. 125.000
In het tweede voorbeeld (partnerverklaring) is de erfbelasting als volgt:
Erfgoed Eur. 25.000
Fictieve uitkering van Eur. 150.000 (levensverzekering)
Totaal euro. 175.000
Partnermelding of niet?
Of een grotere of kleinere nabestaandenaankoop voordelig is voor de erfbelasting hangt af van een aantal factoren, waaronder:
- De hoogte van uw rijkdom
- het bedrag van uw vrijstellingen
- regime van huwelijksvermogensbetrekkingen (gehuwd in gemeenschap van goederen of op basis van huwelijkse voorwaarden)
- bestaan en inhoud van het testament
- leeftijd van partners
Meer afschermingseffecten
Behalve de erfrechtelijke gevolgen die voortvloeien uit de aangifte van de partner, heeft het ook gevolgen voor de inkomstenbelasting. Wanneer uw hypotheek wordt afbetaald met levensverzekeringsgeld, betekent dit dat uw eigen vermogen toeneemt. Deze overwaarde is niet meer aftrekbaar bij de aankoop van een nieuwe woning als u deze overwaarde meefinanciert (bijleenregeling).
In de partnerverklaring kan de geldverstrekker besluiten dat bij voldoende onderpand aflossing van de hypotheek met verzekeringsfondsen niet nodig is. Hierdoor blijft de hypotheek behouden en heeft dit gunstige gevolgen voor de eventuele latere aankoop van een nieuwe eigen woning.
Conclusie
In bijna alle gevallen wordt de partnerverklaring standaard meegeleverd, zonder voldoende rekening te houden met de persoonlijke situatie. Eigenlijk moet de adviseur eerst voldoende van uw gehele financiële situatie plannen om te kunnen beoordelen of een partnerverklaring voordelig voor u is. Dus als u een hypotheek afsluit met een levensverzekering en een adviseur vraagt u een partnerverklaring te ’tekenen’, vraag dan eerst wat de voordelen zijn in uw persoonlijke situatie. Zo voorkomt u dat u bij het overlijden van uw partner te maken krijgt met een (te) grote nalatenschap.€