Hoe het basispensioen in Nederland tot stand komt

AOW en Anw zijn belangrijke onderdelen van uw pensioen, uw basispensioen. Collectief pensioen bij een pensioenfonds is geen populair onderwerp. Het is echter een goed idee om dingen al op jonge leeftijd te visualiseren. Bijvoorbeeld hoe pensioen en basispensioen tot stand komen. Wat is de gemiddelde premie? Wanneer heeft u recht op AOW met de huidige AOW-leeftijdsverhoging, nabestaandenpensioen en Anw? Met het regeerakkoord van Rutte Asscher krimpt uw pensioensparen. Het spaarpercentage blijft 1,75% per jaar, terwijl dit in 2012 2,25% per jaar was. Deze bezuiniging door de overheid kan leiden tot een verlaging van de pensioenen van 30%.

AOW en ANW: Overheid als bepalende factor

Bij elke pensioenopbouw kunnen vier partijen betrokken zijn:

de overheid,
werkgever,
voor verzekeraars en banken, en voor uzelf.

Bij het basispensioen is naast u de overheid aan de beurt.

Basispensioen AOW en Anw

In het basispensioen zit een AOW-uitkering waar u automatisch aanspraak op kunt maken. Wordt u in 2021 66 jaar en vier maanden, of overlijdt uw partner onverwacht vroeg, dan is dat:

AOW.
Nabestaandenpensioen op basis van de Anw.

Wat is de gemiddelde premie?

Bij een collectief pensioen betaalt elke deelnemer dezelfde pensioenpremie voor hetzelfde percentage van de pensioenopbouw, ongeacht geslacht, leeftijd en gezondheidstoestand. Deze premie wordt de gemiddelde premie genoemd. De premie is niet gerelateerd aan hoeveel u heeft opgebouwd in euro’s, maar wordt berekend op basis van de gemiddelde deelnemer van het pensioenfonds. Jongeren betalen dus in veel gevallen een relatief hoger pensioen.

AOW-niveau, AOW in het buitenland

U heeft over het algemeen recht op AOW als u in Nederland woont of werkt. De regeling geldt ook voor Nederlanders die in het buitenland werken in dienst van de Nederlandse overheid. De hoogte van de AOW is niet afhankelijk van inkomen of vermogen. In principe krijgt iedereen die in Nederland 65 wordt, AOW. Het bedrag is afhankelijk van het aantal opgebouwde jaren. U bouwt deze jaren op tussen uw 15e en 65e. Elk jaar dat u na 1 januari 1957 geen AOW-pensioen heeft opgebouwd, bijvoorbeeld door buitendienstverband in het buitenland, verlaagt uw maximale AOW met 2%. Omdat de AOW pas in 1957 in werking trad, tellen de jaren tussen uw 15e verjaardag en 1 januari 1957 nog mee voor uw spaargeld. Bent u bijvoorbeeld geboren vóór 1 januari 1942, dan kunt u nog 50 jaar sparen. De eerste burgers die daadwerkelijk 50 jaar hadden verzameld, waren op 1 januari 2007 65 jaar. De hoogte van de AOW is afhankelijk van de gezinssamenstelling en wordt in 2013 verhoogd naar 65 jaar en één maand (in 2021 wordt dit 66 jaar en vier maanden). Als u bijvoorbeeld getrouwd bent, krijgt iedereen 50%, als u alleenstaand bent krijgt u 70% van het netto minimumloon aan AOW. Als u meerdere jaren in het buitenland verblijft, bouwt u minder AOW op:

Familie situatie	AOW AOW
Een	70% van het netto minimumloon
Een alleenstaande ouder met een kind jonger dan 18 jaar	90% van het netto minimumloon
Beiden zijn 65+	50% van het netto minimumloon per persoon

AOW opwaarderen voor uw partner

Voor een partner jonger dan 65 jaar kunt u extra AOW krijgen. Deze premie eindigt in 2015 voor nieuwe gevallen. Het is verstandig om hier nu al rekening mee te houden en indien mogelijk zelf aanvullende regels op te stellen. In 2015 is het bedrag van de volledige partnertoeslag niet hoger dan 742,04 euro of 50% van het netto minimumloon. Hier wordt het deel afgetrokken dat afhankelijk is van het inkomen van de jongere partner.

AOW 2020 niveau

Een alleenstaande krijgt per maand meer AOW dan een gehuwde. Partners ontvangen volledige AOW voor gehuwden samen. Als één AOW-er trouwt of samenwoont, krijgt hij minder AOW-uitkeringen. Het bedrag van de AOW is als volgt opgebouwd:

Alleenstaande: 70% van het netto minimumloon.
Voor een alleenstaande met kinderen onder de 18 jaar: 90% van het netto minimumloon.
Voor gehuwde en samenwonende huishoudens: 50% van het netto minimumloon, eventueel aangevuld met een toeslag voor het totale inkomen lager dan 100% van het minimumloon.

De hoogte van de AOW en Anw is gebaseerd op het minimumloon en stijgt ook als het minimumloon stijgt.

Hoe hoog wordt de AOW na een scheiding of verpleeghuis?

Zodra de partners met AOW uit elkaar gaan en op zichzelf gaan wonen, worden zij als ongehuwd beschouwd. Dit kan komen door een scheiding, maar ook doordat mensen op zichzelf gaan wonen. Een eventuele uitkering met betrekking tot een jongere partner komt in deze situaties te vervallen. Als een partner voor langere tijd in een verpleeghuis verblijft, kunt u voor beide partners AOW alleenstaanden aanvragen.

AOW-bedragen en 2020

Zie het artikel AOW 2020, bedragen en leeftijd 2020.

AOW tot 67

Het kabinet heeft besloten de AOW-leeftijd te verhogen naar 67 jaar. Niet ineens, maar geleidelijk, met de mogelijkheid om eerder te stoppen met werken, maar met een lagere AOW:

66 jaar in 2018;
66 jaar en vier maanden in 2021;
Dan geassocieerd met een toename van de levensverwachting

Door te kiezen voor een lagere AOW

Iedereen die sinds 2005 ononderbroken heeft gewerkt, kan in 2020 nog AOW krijgen, maar dan wordt de AOW blijvend lager. De korting is:

6,5% als u minder dan 150% van het minimumloon verdient.
6,5% belasting voor partners met een totaal inkomen van € 49.000 of minder.
8,00% als je meer verdient

Nieuwe uitkering voor AOW-ers

Vanaf 1 juni 2011 is de AOW-aftrek vervangen door een even hoge koopkrachtaftrek voor oudere belastingplichtigen, de KOB-aftrek. Iedereen die in Nederland woont en ouder is dan 65 krijgt automatisch deze uitkering. Buiten Nederland wonende AOW-ers hebben als aanvullende voorwaarde dat minimaal 90% van hun wereldinkomen in Nederland wordt belast.

Vanaf 2015 verdwijnt ook de partnertoeslag

Vanaf 2015 verdwijnt de partnertoeslag, wat betekent dat:

Als u op of na 1 januari 2015 65 wordt, krijgt u geen toeslag meer voor uw jongere partner.
Als u vóór 1 januari 2015 65 wordt, ontvangt u de bonus tot uw partner 65 wordt, ook als dat na 1 januari 2015 is. U krijgt de toeslag alleen als uw jongere partner geen of weinig inkomen heeft.

Anw-uitkering

Een ander basispensioen wordt bepaald op basis van de Algemene Nabestaandenwet. Deze nabestaandenuitkering krijgt u van de overheid als:

Partner overlijdt, getrouwd of samenwonend.
U bent jonger dan 65 jaar.
U zorgt voor een of meer kinderen onder de 18 jaar.

U heeft ook recht op Anw als u voor minimaal 45% arbeidsongeschikt bent. De uitkering eindigt als het jongste kind 18 wordt. Bent u geboren vóór 1 januari 1950, dan heeft u nog recht op deze nabestaandenuitkering. De hoogte van de uitkering is afhankelijk van de woonsituatie en het inkomen. Overigens maakt de ANW geen onderscheid tussen gehuwden, geregistreerde partners of samenwonenden. Ook als u gescheiden bent van de overledene, kunt u onder bepaalde omstandigheden recht hebben op een Anw-uitkering. Tot slot is er de wezenuitkering. Een kind heeft er recht op als beide ouders zijn overleden. Het kind moet jonger zijn dan 16 jaar. Soms loopt de uitkering door tot 21 jaar. Bij het overlijden van een van de ouders wordt in principe een halfweesuitkering toegepast. Houd er rekening mee dat de ANW lager kan zijn dan het maximum. Dan heeft u een ANW-tekort.

Slot

Steeds vaker zien we uitkeringen onder druk komen, zoals pensioenen via AOW, ANW of pensioenfondsen. Daarom is het verstandig om op tijd te sparen voor uw eigen aanvullend pensioen. Een bedrijf dat erg goed scoort op dit gebied is Brand New Day.

Lees verder

€