Europese Bankenunie
De Europese Bankenunie moet de economische stabiliteit in Europa en financieel sterkere en gezondere Europese banken bevorderen. Dit moet worden bereikt door centraal toezicht, gelijke regels voor alle Europese banken en een overeenkomst om in te grijpen bij banken in financiële moeilijkheden.
Wat betekent de Europese Bankenunie?
De Europese ministers van Financiën hebben in december 2013 overeenstemming bereikt over een Europees resolutiemechanisme. Op 16 april 2014 hebben de ministers overeenstemming bereikt over twee andere kernpunten van de bankenunie, namelijk het herstructureringsfonds en het depositogarantiestelsel. Dit zijn belangrijke stappen in de richting van de oprichting van de Europese Bankenunie. Alle eurolanden zijn verplicht lid van de bankenunie. Niet-euro EU-landen kunnen lid worden van de bankenunie, maar dat hoeft niet. De belangrijkste punten van de Europese Bankenunie zijn:
- Dezelfde regels voor alle Europese banken
- Centraal toezicht op de bankenunie, waaronder de Europese Centrale Bank en nationale toezichthoudende autoriteiten
- Europees resolutiemechanisme als een bank in de problemen komt. Zal dit mechanisme ervoor zorgen dat de kosten niet door de belastingbetaler worden gedragen, maar door de particuliere sector?
- Permanent Europees Noodfonds. Dit fonds leent geld aan noodlijdende banken om de financiële wereld stabiel te houden.
Grensoverschrijdende aanpak
Veel Europese banken werken niet alleen in eigen land, maar ook in het buitenland. De economieën in de Europese Unie zijn ook sterk met elkaar verweven. De rijksoverheid kan soms niet goed genoeg ingrijpen als een bank in financiële moeilijkheden komt. De problemen hebben dan niet alleen gevolgen voor dit land, maar voor de hele Europese Unie. Europese landen moeten niet individueel ingrijpen, maar er moet een instelling komen die snel en effectief ingrijpt. Deze instelling is de Europese Bankenunie.
Dezelfde regels voor alle Europese banken
De basis van de Europese Bankenunie is dat alle banken in Europa dezelfde regels moeten volgen. De Europese Unie heeft een akkoord gesloten over kapitaalvereisten en bankrecuperatie. Nu hebben sommige landen soepelere regels dan andere, wat voor problemen kan zorgen. De Bankenunie moet dit voorkomen.
Centrale bewaking
De Europese Centrale Bank (ECB) wordt de Europese bankentoezichthouder. Deze taak zal worden toevertrouwd aan het Gemeenschappelijk Toezichtsmechanisme van de ECB. Deze taak staat dus los van de monetaire taak, die ook van de ECB is. De ECB zal niet op alle banken toezicht houden, kleine banken zullen onder toezicht staan van nationale toezichthouders.
Betalingsmechanisme:
In het afwikkelingsmechanisme, of ‘single resolution mechanic’, is overeenstemming bereikt over hoe te handelen bij een bank die wel in de problemen komt. Volgens het voorstel wordt voor een in moeilijkheden verkerende bank een afwikkelingsraad opgericht, bestaande uit de ECB, de Europese Commissie en de lidstaat waarin de bank is gevestigd. Deze afwikkelingsraad bepaalt of een bank wordt gered of geliquideerd en is verantwoordelijk voor het aansturen van dat besluit.
Sanitair Fonds
De kosten van sluiting of redding van de bank zouden niet langer door de belastingbetaler hoeven te worden gedragen. De eerste verliezen worden gedragen door de aandeelhouders en crediteuren van de bank, waarna het geld wordt betaald uit het herstructureringsfonds. Het Europees Parlement heeft besloten dit herstructureringsfonds op te richten. Het wordt gevuld door Europese banken uit eurolidstaten. Dit fonds moet over acht jaar 55 miljard euro hebben.
Depositogarantiestelsel
Ook komt er een depositogarantiestelsel. Dit systeem garandeert dat alle spaarders tot 100.000 euro vergoed krijgen. Dit bedrag kan hoger zijn als op de spaarrekening van de spaarder tijdelijk een groter bedrag staat, zoals de verkoop van een huis of iets anders. Dit systeem wordt niet op Europees niveau geregeld, maar op nationaal niveau. Nederland had al een depositogarantiestelsel.€