De berekening van koopkracht is zelden correct
De koopkracht van alle Nederlanders staat voortdurend in de politieke schijnwerpers, maar de koopkrachtberekening is zelden correct en de berekende situatie is zelden op jou van toepassing. Telkens als er een nieuwe begrotingsnota, een nieuw regeerakkoord of een nieuwe macro-economische visie van het Centraal Planbureau (CPP) komt, altijd koopkrachtbeelden. Helaas kloppen deze berekeningen zelden, maar in Nederland worden veel koopkrachtberekeningen gemaakt. Het Centraal Planbureau, het Centraal Bureau voor de Statistiek en vele andere instellingen blijven dat doen. Hoe ziet uw koopkrachtbeeld eruit?
Jans Modāls en zijn koopkracht
Kent u Jan Modal? Zo’n standaard huishouden dat in ons land maar één keer voorkomt. Hij heeft volgens de politiek Haagse definitie in ieder geval twee kinderen tussen de 6 en 11 jaar. Hij heeft geen leaseauto, gaat nooit op vakantie en voldoet dus niet aan de gemiddelde voorwaarden. Mensen in een standaardhuishouden worden ook niet ouder of veranderen niet van baan. Absoluut onwerkelijk dus. Maar je kunt erop rekenen dat de Haagse politiek ervoor zorgt dat het aantal van Jan Modaal nauwelijks daalt. In cijfers, want de werkelijkheid is anders.
Inflatiecijfers CBS
Wist u dat de definitie van inflatie door het Centraal Bureau voor de Statistiek regelmatig verandert? Dat het slechts een schatting is die voor jou en mij de realiteit niet weerspiegelt. Rijdt u meer dan de gemiddelde auto, heeft u een leaseauto en drinkt u bijvoorbeeld meer wijn dan Jan Modal, dan zeggen de CBS-cijfers u weinig. Maar de regering rekent nog steeds op deze inflatie-indicatoren.
Koopkrachtberekeningen door het Centraal Planbureau, het bekende koopkrachtplaatje
Dan maar een voorbeeld. Volgens het macro-economisch onderzoek MEV van het Centraal Planbureau daalt de koopkracht met gemiddeld 1%, de economische groei met 1% en de inflatie met 2%. Maar wat heb je eraan dat het uiteindelijk uitmaakt wat voor huishouden je hebt:
- Een gezin met meerdere kinderen heeft last van allerlei kortingen. Zijn het jonge kinderen en maak je gebruik van kinderopvang, dan zijn er veel extra kortingen.
- 65-plussers zien dat hun AOW of pensioen pas wordt geïndexeerd als de inflatie 2% is. Dit betekent een direct koopkrachtverlies van 2%.
- Ook ontvangers van een bijstandsuitkering zijn direct tot 25 euro per maand kwijt.
- Het kan zijn dat u veel zorgkosten heeft.
- Misschien heb je wat spaargeld opgebouwd.
- Misschien reis je veel met het openbaar vervoer.
Modale koopkracht, wat kun je ermee?
Of de modale koopkracht uit het regeerakkoord Rutte 2, de cijfers vielen mee, zeiden ze. Maar als je de cijfers nader bekijkt en dus de puntenwolk bestudeert, zie je meteen dat de modale koopkracht weinig zegt. Verspreiding is ook erg belangrijk – wie met zijn huishouden lager in de puntenwolk staat, zal ongetwijfeld aanzienlijk slechter af zijn, zelfs als de politici graag anders beweren.
Neemt uw koopkracht toe?
Er is geen Jan Modaal, en de inflatiecijfers en het koopkrachtbeeld van de Haagse politici zijn per definitie geen inflatiecijfers waar iedereen mee te maken zou moeten hebben. Iedereen leidt koopkracht af uit zijn salaris en dagelijkse kosten van levensonderhoud. Of u nu een woning bezit, een hoge energierekening heeft, veel medische kosten heeft, rookt of veel boodschappen doet, uw persoonlijke koopkracht is van belang. Elk huishouden is anders en heeft andere kenmerken. Je bent niet makkelijk te vergelijken met het algemene koopkrachtbeeld. Het is niet verwonderlijk dat het beleid werkt met een algemeen koopkrachtbeeld, want het is onmogelijk om 17 miljoen koopkrachtbeelden te maken. Maar toch gaan algemene uitspraken over koopkracht, zoals dat bijna iedereen de koopkracht verbetert, een heel eind. Hoe moeilijk is dat getal als er überhaupt iets verandert? De loonbelasting kan in een aantal gevallen omlaag, maar dat geldt ook voor de kosten, om nog maar te zwijgen van de vele klimaatkosten die opdoemen, je energierekening, extra btw bij de supermarkt, stijgende huur- en woonlasten, pensioenkortingen. Als u uw koopkracht echt wilt weten, kunt u het beste uw grootboek bijhouden.€