Conversie van aandelen zonder statutenwijziging

Aandelenconversie is het omzetten van een aandeel in een ander type aandeel. Deze transformatie vindt voornamelijk plaats door statutenwijziging. Nu is het de vraag of deze omzetting ook zonder statutenwijziging kan plaatsvinden, dat scheelt weer een bezoek aan de notaris.

Wat zijn aandelen?

Een aandeel is een bewijs van deelname in het kapitaal van de vennootschap. U doet een investering en ontvangt dividenden als het bedrijf het goed doet. Daarnaast kunt u ook geld verdienen door uw aandelen tegen een hogere prijs te verkopen.

Het komt vaak voor dat een bedrijf verschillende aandelen uitgeeft. Dit kan zijn omdat de aandelen verschillende winstrechten of andere zeggenschapsrechten hebben. Conversie wordt gebruikt wanneer u een aandeel wilt omzetten in een ander type aandelen in een bedrijf.

Is conversie van aandelen statutair mogelijk?

Met conversie bedoelen we de conversie van een aandelenklasse in een andere aandelenklasse binnen dezelfde rechtspersoon. Conversie kan voor verschillende doeleinden plaatsvinden.

Converteerbare aandelen zijn alleen denkbaar als hiervoor een grondslag in de statuten bestaat. Hieruit kan worden geconcludeerd dat er een noodzaak bestaat om de statuten te wijzigen om de aandelen te converteren. Het is echter niet nodig om bij elke omzetting de statuten te wijzigen. De literatuur biedt de mogelijkheid dat conversie ook kan plaatsvinden als daar ruimte voor is in de wet.

Volgens Asser 2-II* moeten een naamloze vennootschap en een naamloze vennootschap voor het doorvoeren van een statutaire omzetting een besluit nemen van een daartoe in de statuten uitdrukkelijk voorziene rechtspersoon. De desbetreffende instelling stelt de voorwaarden vast waaronder en de termijn waarbinnen de aandeelhouder de omzetting kan uitvoeren. Bovendien moeten de statuten duidelijk aangeven welke bestaande aandelen het recht hebben om te converteren en naar welke andere soort voorzien in de statuten kan worden omgezet. Ten slotte moet het aandelenkapitaal ook zo worden verdeeld naar soort en onderdelen dat conversie mogelijk is.

Het boek BV en NV: het nieuwe ondernemingsrecht biedt ook de mogelijkheid tot conversie van aandelen volgens de statuten. De voorwaarden van de Asser 2-II*-conversie zijn daarentegen vastgelegd in de statuten en worden niet bepaald door de bevoegde rechtspersoon. Daarnaast kan de conversie al plaatsvinden op het moment dat aan de voorwaarden beschreven in de statuten (bijvoorbeeld een bepaald bedrag aan aandelenkapitaal of een bepaalde tijd) is voldaan zonder voorafgaand besluit van een aangewezen rechtspersoon.

Er bestaat in de literatuur geen consensus over de vraag of de omzetting noodzakelijkerwijs moet plaatsvinden door een besluit van de rechtspersoon. Vanuit fiscaal oogpunt is het raadzaam om altijd gebruik te maken van het aandeelhoudersbesluit. Als er geen aandeelhoudersbesluit tot conversie is en de aandelen worden geconverteerd, worden de aandelen geacht te zijn verzegeld. Is er een natuurlijk persoon in de vennootschap als aandeelhouder die een aanmerkelijk aandeel heeft, dan zal de AB-vergoeding moeten worden betaald. Als de geconverteerde aandelen eigendom zijn van een andere vennootschap, is conversie zonder aandeelhoudersbesluit geen probleem, aangezien de vennootschap niet onderworpen is aan AB-belasting. Wel is het verstandig om in de statuten te vermelden dat conversie een aandeelhoudersbesluit vereist, aangezien individuen en bedrijven vaak naast elkaar aandeelhouder zijn.

Omzetting zonder statutenwijziging vereist dat de aandelen geldig blijven als deelneming. De aandelen behouden dezelfde nominale waarde, er vindt geen inkoop of uitgifte van aandelen plaats. U kunt een aandeel van 100 EUR omzetten in twee aandelen ter waarde van 50 EUR. Alleen de rechten met betrekking tot het aandeel veranderen. U kunt denken aan het omzetten van preferente aandelen in gewone aandelen.

Als u de aandelen wilt omzetten zonder de statuten te wijzigen, moet u het aandelenkapitaal berekenen. Na de conversie moet nog minimaal 20% van het aandelenkapitaal van de converteerbare aandelenklasse worden uitgegeven en mag het geplaatste kapitaal van de nieuwe aandelen het aandelenkapitaal van de betreffende aandelenklasse niet overschrijden. In beide gevallen zouden anders, om het maatschappelijk kapitaal te verminderen en/of te verhogen, toch de statuten moeten worden gewijzigd.

Als u zou kunnen stellen dat het aandelenkapitaal van alle soorten aandelen kan worden gecombineerd, dan is er geen limiet aan het aantal aandelen dat u kunt converteren zonder de statuten te wijzigen, aangezien de aandelen hun nominale waarde behouden. Volgens de literatuur is het echter niet mogelijk om het aandelenkapitaal van alle aandelenklassen te combineren. Om überhaupt te kunnen converteren zonder de statuten te wijzigen, moeten de statuten het maatschappelijk kapitaal zodanig verdelen naar soort en onderdelen.

Uit de literatuur blijkt niet of de statuten ruimte kunnen bieden aan aandelenkapitaal, zoals bij converteerbare aandelen, om wijzigingen zonder statutenwijziging mogelijk te maken. Beide artikelen 2:67 en 2:178 BW schrijven voor dat de statuten de omvang van het aandelenkapitaal vermelden, maar niet het exacte bedrag. Wellicht biedt dit de mogelijkheid om in de statuten ook ruimte te maken voor aandelenkapitaal, zodat het aandelenkapitaal eventueel zonder statutenwijziging kan worden aangepast voor conversie van aandelen.

Artikel 2:25 BW bepaalt dat van het bepaalde in Boek 2 slechts kan worden afgeweken voor zover dit uit de wet volgt. Afwijking van een bepaling in Boek 2 wordt meestal aangegeven met zinnen als “voor zover de statuten niet anders bepalen” of “de statuten mogen bepalen”. Eveneens 2:67 BW. en 2:178. Artikel geeft geen duidelijke bevoegdheid om in te trekken. Daarom zou het creëren van een plaats in de statuten voor automatische aanpassing van het aandelenkapitaal ongeldig kunnen zijn, omdat het in strijd is met een dwingende wettelijke bepaling.

De conclusie is dat conversie van aandelen op grond van de statuten mogelijk is onder voorbehoud van nominale waarde en aandelenkapitaalbeperkingen. De vraag is of het aandelenkapitaal gewijzigd kan worden zonder statutenwijziging. Over de omzetting bestaan in de literatuur verschillende opvattingen over de vraag of een besluit van de rechtspersoon nodig is en of de voorwaarden van de omzetting in de statuten moeten worden opgenomen of door de aangewezen rechtspersoon moeten worden vastgesteld. Fiscaal gezien is het voor particulieren als aandeelhouder altijd verstandig om de beslissing van de aandeelhouder over de aard van de conversie terzijde te schuiven.€