Beleggen: wat zijn obligaties?
Obligaties verschillen van aandelen omdat een obligatie een promesse is. Over het bedrag dat u in dit formulier aan de onderneming leent, ontvangt u jaarlijks rente. Aan het einde van de looptijd koopt het bedrijf de obligatie terug tegen de nominale waarde. In de tussentijd kunt u uw obligaties echter wel op de beurs verkopen. De marktwaarde wordt bepaald door het verschil tussen de rente en de rente vóór het betalen van de obligatie. Het risico is afhankelijk van het type obligatie.
Obligaties: iets anders dan aandelen
Een aandeel is het eigendom van een bedrijf. Wanneer u een aandeel koopt, koopt u eigenlijk een deel van het bedrijf in kwestie. Dit is ook het grootste verschil tussen aandelen en obligaties. Een obligatie is een promesse: wanneer u een obligatie koopt, leent u geld aan een bedrijf. Een obligatie heeft een nominale waarde waarvoor de eigenaar jaarlijks een vaste rente ontvangt. Aan het einde van de looptijd wordt de nominale waarde van de obligatie terugbetaald. Ondertussen kan de prijs van de obligatie veranderen.
Obligatierisico
Obligaties worden vaak beschouwd als een vrijwel risicovrije belegging. Er zijn inderdaad obligaties die zeer weinig risico hebben. Dit is echter over het algemeen niet waar: de waarde van de prijs kan aanzienlijk stijgen en dalen. Op obligaties krijg je namelijk een vaste rente. Als de variabele rente (die je op een gewone spaarrekening krijgt) daalt, wordt het aantrekkelijker om obligaties te kopen en stijgt de koers. Wanneer de variabele rente stijgt en u meer rente krijgt op een spaarrekening dan op het aanhouden van obligaties, zullen veel mensen hun obligaties willen verkopen en zal de prijs dalen.
Aan het einde van de looptijd krijgt u de nominale waarde van de afgeloste obligatie, dus niet de marktwaarde. Dus als je zo lang kunt wachten, weet je wat je krijgt. Dit geldt echter niet voor eeuwigdurende obligaties. Ze zijn voor altijd.
Bovendien weet u vooraf hoeveel rente u jaarlijks krijgt. Dit in tegenstelling tot de uitkering van dividend op aandelen, die afhankelijk is van het succes van de onderneming.
Overigens is er altijd een kleine kans dat het bedrijf de rente en/of aflossing niet kan betalen. Wanneer een bedrijf in financiële problemen komt of failliet gaat, hebben obligatiehouders voorrang als schuldeisers boven aandeelhouders, maar ze kunnen nog steeds weglopen met (een deel van) hun geld.
De relatie tussen rentetarieven en obligatiekoersen
Zoals hierboven vermeld, hebben obligaties een vaste rentevoet (op basis van hun nominale waarde). Naarmate de variabele rente daalt, zal de prijs van de obligatie stijgen; als de variabele rente stijgt, zal de prijs van de obligatie dalen. Dat is echter niet alles.
Zelfs wanneer er
verwacht
Als de rente stijgt, zullen de obligatiekoersen dalen. Obligatieprijzen reageren, net als aandelenkoersen, niet alleen op specifieke ontwikkelingen, maar ook op speculatie.
In termen van prijswaarde reageren obligaties met langere looptijden sterker op allerlei gebeurtenissen dan obligaties met kortere looptijden. Hoe korter de looptijd van de obligatie (nog), hoe dichter de prijswaarde de nominale waarde benadert. Voor dit bedrag wordt de obligatie uiteindelijk teruggekocht door het bedrijf dat de obligatie oorspronkelijk heeft uitgegeven. Vlak voordat dit gebeurt, zal niemand de obligatie willen verkopen voor veel minder dan de nominale waarde; en niemand zal een obligatie willen kopen voor veel meer dan de nominale waarde. Er is immers weinig tijd meer om rente op de obligatie te verdienen: of de rente hoog of laag is, maakt weinig uit. Op deze manier worden de nominale waarde en de marktwaarde van de voorraad als het ware tot elkaar aangetrokken.
Verschillende soorten obligaties
Bovenstaand verhaal gaat over obligaties in het algemeen. Er zijn in de praktijk veel verschillende soorten en varianten van obligaties. Zo zijn er winstdelende obligaties, die niet alleen rente betalen, maar ook winstuitkeringen. Dit maakt deze obligaties vrij gelijkaardig aan aandelen. Anderzijds zijn er ook spaarobligaties: obligaties waarbij naast de nominale waarde aan het einde van de looptijd een vooraf bepaalde beloning wordt uitgekeerd. Spaarobligaties zijn dus obligaties die veel lijken op spaardeposito’s.
Lees verder
€