Alternatieve valuta en virtuele valuta
Je hoort steeds meer over alternatieve valuta en virtuele valuta zoals bitcoin en Noppes. Initiatieven om onderling diensten uit te wisselen en goederen te kopen en verkopen. De grondlegger van deze filosofie is Silvio Gesell. Welke steden zijn onder meer met zijn ideeën aan de slag gegaan en wat zijn de voordelen van alternatieve valuta en virtuele valuta?
Silvio Gesell
Silvio Gesell (1862-1930), een Duits-Argentijnse libertariër, monetair econoom en sociaal hervormer, betoogde dat een constante snelheid van de geldstroom een belangrijke voorwaarde was voor een crisisvrije economie. Geld moet in de eerste plaats als ruilmiddel fungeren, niet als spaarmiddel. Om mensen ertoe aan te zetten geld uit te geven of gratis uit te lenen, moet geld worden bevrijd van zijn rentedragende maatschappelijke kosten. Hij vond papiergeld uit met coupons met een vervaldatum.
De stad Wergl in Oostenrijk was de eerste die met de ideeën van Silvio Gesell aan de slag ging.
Freigeld in de Oostenrijkse stad Wergla
In 1932 werd Freigeld (gratis geld, coupons voor betalend personeel) geïntroduceerd in de Oostenrijkse stad Wergl. Het was een crisis. Door hyperinflatie kon de stad geen geld meer lenen. Freigeld hielp de lokale bedrijvigheid weer aan te trekken en de werkloosheid daalde. Andere steden wilden ook alternatieve valuta invoeren, maar in 1933 werd dit soort projecten door de rechtbank van de Oostenrijkse centrale bank verboden (schending van het monopolie op de uitgifte van bankbiljetten). In de gemeente Wörgl is er nog een viaduct met het opschrift “mit Freigeld erbaut”.
Lignières in Frankrijk
In de tweede helft van de jaren vijftig werd ook hier gratis geld ingevoerd en ook hier bloeide de middenklasse op en daalde de werkloosheid. Het ging zo goed dat de Franse regering vreesde dat andere gemeenten het initiatief zouden overnemen en ook hier werd gratis geld verboden.
Zwitserse WIR
De Zwitserse WIR werd opgericht in 1934. Eén WIR is gelijk aan één Zwitserse Frank. Het is een alternatieve valuta voor bedrijven om op deze manier met elkaar te handelen. De WIR bestaat nog steeds en heeft ongeveer 77.000 ondernemers aangesloten.
LETS (Lokaal uitwisselings- en handelssysteem)
Inmiddels zijn er over de hele wereld verschillende LETS-systemen te vinden, waar deelnemers voor een bepaald bedrag aan LETS diensten en producten aan elkaar kunnen kopen en verkopen. Alternatieve valuta zijn gebruikelijk in Letland, die een belangrijke rol kunnen spelen bij de ontwikkeling van bepaalde evenementen in de regio. Dit kan dan weer wat extra koopkracht betekenen voor mensen die in het dagelijks leven minder geld (lees euro’s) te besteden hebben. Door diensten en producten (gebruikte items of zelfgemaakte items) aan te bieden voor virtuele munten, kunnen ze op hun beurt producten en diensten in het systeem kopen voor de eenheden die ze verdienen.
Noppes in Amsterdam
Noppes (Amsterdams LETS-systeem) is met 1600 leden het grootste LETS-systeem ter wereld. Het nadeel van Noppes was dat de waarde van één Noppe gekoppeld was aan de waarde van één gulden (en later één euro). Als gevolg hiervan werden individuele diensten op dezelfde manier beoordeeld als in het dagelijks leven en werd geen rekening gehouden met de tijd die nodig was om een specifieke dienst te verlenen. Zo verdiende een tuinarchitect vele malen meer per uur dan iemand die iemands hond uitliet. Op deze manier werden de rijken alleen maar rijker met Noppes. Dit was een van de redenen waarom oprichter Rob van Hilten na vijf jaar Noppes verliet.
Qoin
Samen met Edgar Kamper werkte Rob van Hilten het concept verder uit. Dit leidde tot de oprichting van Qoin, dat nu helpt bij het creëren van een gemeenschappelijke valuta en handelsnetwerken voor professionals, bedrijven en organisaties (ruilhandel) over de hele wereld. Ze zijn niet tegen geld, maar vinden het belangrijk om ook gemeenschappelijke valuta’s te hebben die ontwikkeling kunnen stimuleren die waardevol is voor een bepaalde regio. Zo heeft Qoin samen met stadsdeel Amsterdam Oost en diverse woningcorporaties de lichtweg ingevoerd. Een fluitje van een cent staat gelijk aan een uur werk, maar geeft je ook twee euro korting op de boodschappen bij de plaatselijke Albert Heijn.
bitcoin
Bitcoin is een digitale valuta die wereldwijd kan worden gebruikt. Bitcoin kan worden gebruikt in een netwerk van mensen/bedrijven die bitcoin gebruiken. U kunt bitcoins ontvangen als betaling of aankoop op de uitwisselingswebsite. Teddy Kids, een kinderdagverblijf in Leiden, accepteert sinds begin 2014 bitcoins. Ze hebben regelmatig kinderen die pas onlangs met hun ouders in Nederland zijn aangekomen. Vaak hebben ze nog geen Nederlandse bankrekening. Dit maakt het moeilijk om de rekeningen te betalen. Bij bitcoin is dat geen probleem.
Voordelen van alternatieve valuta en virtuele valuta
- Er zijn geen banken
- Er zijn geen regeringen
- De limieten worden bepaald door de grootte van het netwerk
- Geen interesse
- Lokale cohesie kan worden versterkt
€
€